Η ανάπτυξη από 18-24 μηνών
09/10/2009
Συνεργάστηκε ο Αναπτυξιακός-Εργοθεραπευτής
Στέλιος Μαντούδης
Στέλιος Μαντούδης
Οι 7 βασικοί τομείς ανάπτυξης του παιδιού
18-24 μηνών σημειώνουν πρόοδο. Η σχέση του με τα αντικείμενα γίνεται
όλο και πιο στενή, το ίδιο και η επαφή του με παιδιά της ηλικίας του. Η
επικοινωνιακή του ικανότητα βοηθά σημαντικά σε αυτό, έτσι κάνουμε ό,τι
μπορούμε για να την ενισχύσουμε.
Σώμα και Ρυθμοί ανάπτυξης
Το παιδί αποκτά σταδιακά όλο και πιο έντονο και συγκροτημένο έλεγχο πάνω στον εαυτό του και το σώμα του. Αν και έχει βρεθεί πως το βάρος παίζει σημαντικό ρόλο στην περαιτέρω ανάπτυξη του παιδιού, ωστόσο καλό είναι να γνωρίζουμε ότι το εύρος των διαστάσεων του σώματος που θεωρείται φυσιολογικό είναι πολύ μεγάλο.
Το παιδί αποκτά σταδιακά όλο και πιο έντονο και συγκροτημένο έλεγχο πάνω στον εαυτό του και το σώμα του. Αν και έχει βρεθεί πως το βάρος παίζει σημαντικό ρόλο στην περαιτέρω ανάπτυξη του παιδιού, ωστόσο καλό είναι να γνωρίζουμε ότι το εύρος των διαστάσεων του σώματος που θεωρείται φυσιολογικό είναι πολύ μεγάλο.
Κίνηση και Έλεγχος λεπτών κινήσεων
Στην ηλικία των δυο ετών περίπου το παιδί αρχίζει να εκδηλώνει προτίμηση στη χρήση του δεξιού ή του αριστερού χεριού, ενώ δεν αποκλείεται να χρησιμοποιεί εξίσου και τα δυο.Οι κινήσεις γίνονται ολοένα πιο σκόπιμες και συντονισμένες.
Στην ηλικία των δυο ετών περίπου το παιδί αρχίζει να εκδηλώνει προτίμηση στη χρήση του δεξιού ή του αριστερού χεριού, ενώ δεν αποκλείεται να χρησιμοποιεί εξίσου και τα δυο.Οι κινήσεις γίνονται ολοένα πιο σκόπιμες και συντονισμένες.
Σκέψη και φαντασία
Η ικανότητα του παιδιού να ανακαλεί πράξεις και εικόνες, του επιτρέπει να δρα στο περιβάλλον, να εμπλουτίζει το παιχνίδι του, να απολαμβάνει τα παραμύθια. Το συμβολικό παιχνίδι κυριαρχεί σε αυτή την ηλικία, ενώ το παιδί βρίσκει μεγάλο ενδιαφέρον σε δραστηριότητες (θεατρικό παιχνίδι, παραμύθι) όπου τα ζώα αποκτούν ανθρώπινες ιδιότητες, τα αντικείμενα υπερφυσικές ιδιότητες κλπ.
Η σχέση με τα αντικείμενα
Σε αυτή τη φάση το παιδί μπορεί να πλησιάσει, να αναζητήσει και να πιάσει αντικείμενα. Με την ίδια ευκολία μπορεί και να τα αφήσει. Αυτή του η επαφή με τα αντικείμενα το βοηθά να αυξήσει τις εμπειρίες και να πλουτίσει τις γνώσεις του. Πρόκειται για μια σχέση αμφίδρομη. Όσο περισσότερο πλουτίζει τις γνώσεις και αυξάνει τις εμπειρίες του, τόσο μεγαλύτερο ενδιαφέρον βρίσκει στη σχέση του με τα αντικείμενα που το περιβάλλουν.
Κοινωνικότητα και φίλοι
Το παιδί μας σε αυτή την ηλικία έχει έντονο ενδιαφέρον και περιέργεια για ότι το περιβάλλει, συμπεριλαμβανομένων των προσώπων γύρω του. Καθώς αναπτύσσεται η γλώσσα και η επικοινωνιακή του ικανότητα, θα μπορεί να κάνει φιλίες και θα απολαμβάνει τον χρόνο μαζί τους. Τόσο τα συνομήλικα όσο και τα μεγαλύτερα παιδιά θα το ικανοποιούν στο παιχνίδι, ενώ σιγά σιγά θα αρχίσει να κατανοεί τις έννοιες της μοιρασιάς και των ομαδικών δραστηριοτήτων. Ωστόσο, αυτή η κατάκτηση απαιτεί χρόνο οπότε καλό είναι να είμαστε προετοιμασμένοι. Ένα παιδί μπορεί να γίνει πολύ επιθετικό στην προσπάθειά του να προστατεύσει τα παιχνίδια του. Τα παιδιά σε αυτή τη φάση διεκδικούν –έντονα συχνά- την ανεξαρτησία και την αυτονομία τους. Μπορεί για παράδειγμα να μην θέλουν να τους κρατάμε στο χέρι όταν περπατούν στο δρόμο. Για αυτό και η προσοχή μας πρέπει να είναι στραμμένη διαρκώς πάνω του, προς αποφυγή ατυχημάτων!
Η ικανότητα του παιδιού να ανακαλεί πράξεις και εικόνες, του επιτρέπει να δρα στο περιβάλλον, να εμπλουτίζει το παιχνίδι του, να απολαμβάνει τα παραμύθια. Το συμβολικό παιχνίδι κυριαρχεί σε αυτή την ηλικία, ενώ το παιδί βρίσκει μεγάλο ενδιαφέρον σε δραστηριότητες (θεατρικό παιχνίδι, παραμύθι) όπου τα ζώα αποκτούν ανθρώπινες ιδιότητες, τα αντικείμενα υπερφυσικές ιδιότητες κλπ.
Η σχέση με τα αντικείμενα
Σε αυτή τη φάση το παιδί μπορεί να πλησιάσει, να αναζητήσει και να πιάσει αντικείμενα. Με την ίδια ευκολία μπορεί και να τα αφήσει. Αυτή του η επαφή με τα αντικείμενα το βοηθά να αυξήσει τις εμπειρίες και να πλουτίσει τις γνώσεις του. Πρόκειται για μια σχέση αμφίδρομη. Όσο περισσότερο πλουτίζει τις γνώσεις και αυξάνει τις εμπειρίες του, τόσο μεγαλύτερο ενδιαφέρον βρίσκει στη σχέση του με τα αντικείμενα που το περιβάλλουν.
Κοινωνικότητα και φίλοι
Το παιδί μας σε αυτή την ηλικία έχει έντονο ενδιαφέρον και περιέργεια για ότι το περιβάλλει, συμπεριλαμβανομένων των προσώπων γύρω του. Καθώς αναπτύσσεται η γλώσσα και η επικοινωνιακή του ικανότητα, θα μπορεί να κάνει φιλίες και θα απολαμβάνει τον χρόνο μαζί τους. Τόσο τα συνομήλικα όσο και τα μεγαλύτερα παιδιά θα το ικανοποιούν στο παιχνίδι, ενώ σιγά σιγά θα αρχίσει να κατανοεί τις έννοιες της μοιρασιάς και των ομαδικών δραστηριοτήτων. Ωστόσο, αυτή η κατάκτηση απαιτεί χρόνο οπότε καλό είναι να είμαστε προετοιμασμένοι. Ένα παιδί μπορεί να γίνει πολύ επιθετικό στην προσπάθειά του να προστατεύσει τα παιχνίδια του. Τα παιδιά σε αυτή τη φάση διεκδικούν –έντονα συχνά- την ανεξαρτησία και την αυτονομία τους. Μπορεί για παράδειγμα να μην θέλουν να τους κρατάμε στο χέρι όταν περπατούν στο δρόμο. Για αυτό και η προσοχή μας πρέπει να είναι στραμμένη διαρκώς πάνω του, προς αποφυγή ατυχημάτων!
Γλώσσα
Ο λόγος του παιδιού θα γίνεται όλο και πιο συγκροτημένος και οι προτάσεις πιο μεγάλες (δυο έως τεσσάρων λέξεων). Μπορεί να αναγνωρίσει τα ονόματα προσώπων και αντικειμένων του περιβάλλοντός του, ενώ σταδιακά αποπειράται να τα κατονομάσει και το καταφέρνει αποσπασματικά –με λόγο τηλεγραφικό. Όσο πλησιάζει προς τα δεύτερα γενέθλια, τόσο αυξάνεται και ο αριθμός των λέξεων που μπορεί να χεριστεί φτάνοντας περίπου τις 50. Έννοιες όπως πάνω-κάτω, μέσα-έξω είναι πλέον κατανοητές από το παιδί. Μιλώντας στο παιδί καθαρά, με μικρές, σύντομες και ξεκάθαρες προτάσεις το βοηθάμε στον δύσκολο αγώνα για την κατάκτηση της γλώσσας.
Συναισθήματα
Η προσκόλληση που εξεδήλωνε στον πρώτο χρόνο της ζωής του προς τη μαμά, τώρα (ειδικά μετά τον 18ο μήνα) θα επεκταθεί και σε άλλα πρόσωπα του στενού περιβάλλοντος. Αυτά ακριβώς τα πρόσωπα με τη συμπεριφορά και τη στάση τους απέναντι στο παιδί, θα διαδραματίσουν τεράστιο ρόλο στην διαμόρφωση της προσωπικότητάς του και θα καθορίσουν τον βαθμό εμπιστοσύνης που θα αναπτύξει το παιδί για τον κόσμο γύρω του. Ένα άλλο στοιχείο αυτής της περιόδου είναι ότι το παιδί σε αυτή τη φάση διερευνά ανεξάντλητα, τόσο τις δυνατότητές του, όσο και τα όρια που του θέτουν οι γονείς και οι ενήλικοι του περιβάλλοντός του. Οι αρνήσεις λοιπόν θα είναι συνεχείς και τις περισσότερες φορές αναίτιες. Ο αρνητισμός είναι σχεδόν αυτοσκοπός για το παιδί της ηλικίας των 2-3 ετών.
Ο λόγος του παιδιού θα γίνεται όλο και πιο συγκροτημένος και οι προτάσεις πιο μεγάλες (δυο έως τεσσάρων λέξεων). Μπορεί να αναγνωρίσει τα ονόματα προσώπων και αντικειμένων του περιβάλλοντός του, ενώ σταδιακά αποπειράται να τα κατονομάσει και το καταφέρνει αποσπασματικά –με λόγο τηλεγραφικό. Όσο πλησιάζει προς τα δεύτερα γενέθλια, τόσο αυξάνεται και ο αριθμός των λέξεων που μπορεί να χεριστεί φτάνοντας περίπου τις 50. Έννοιες όπως πάνω-κάτω, μέσα-έξω είναι πλέον κατανοητές από το παιδί. Μιλώντας στο παιδί καθαρά, με μικρές, σύντομες και ξεκάθαρες προτάσεις το βοηθάμε στον δύσκολο αγώνα για την κατάκτηση της γλώσσας.
Συναισθήματα
Η προσκόλληση που εξεδήλωνε στον πρώτο χρόνο της ζωής του προς τη μαμά, τώρα (ειδικά μετά τον 18ο μήνα) θα επεκταθεί και σε άλλα πρόσωπα του στενού περιβάλλοντος. Αυτά ακριβώς τα πρόσωπα με τη συμπεριφορά και τη στάση τους απέναντι στο παιδί, θα διαδραματίσουν τεράστιο ρόλο στην διαμόρφωση της προσωπικότητάς του και θα καθορίσουν τον βαθμό εμπιστοσύνης που θα αναπτύξει το παιδί για τον κόσμο γύρω του. Ένα άλλο στοιχείο αυτής της περιόδου είναι ότι το παιδί σε αυτή τη φάση διερευνά ανεξάντλητα, τόσο τις δυνατότητές του, όσο και τα όρια που του θέτουν οι γονείς και οι ενήλικοι του περιβάλλοντός του. Οι αρνήσεις λοιπόν θα είναι συνεχείς και τις περισσότερες φορές αναίτιες. Ο αρνητισμός είναι σχεδόν αυτοσκοπός για το παιδί της ηλικίας των 2-3 ετών.
Πηγή. babyspace.gr