Ξενώνες Προστασίας & Θεραπείας Κακοποιημένων Βρεφών & Νηπίων
Σκοπός – αρχές
Ο
Ξενώνας, είναι Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Φροντίδας και Αποκατάστασης
παιδιών που έχουν υποστεί κακοποίηση ή/και παραμέληση, ηλικίας 0-5 ετών
με δυνατότητα παραμονής έως 18 μήνες. Η λειτουργία του Ξενώνα στηρίζεται
στις αρχές της κοινωνικής φροντίδας και της θεραπείας περιβάλλοντος,
έτσι ώστε να δημιουργεί το κατάλληλο πλαίσιο το οποίο θα δίνει τη
δυνατότητα κάλυψης των αναγκών φροντίδας, προστασίας και θεραπείας του
παιδιού και της οικογένειας του.
Η λειτουργία του Ξενώνα εδράζεται σε δύο άξονες.
- Στην άμεση προστασία των παιδιών – θυμάτων κακοποίησης / παραμέλησης σε ώρα κινδύνου, μέσω της διασφάλισης σταθερού πλαισίου διαμονής κατά την περίοδο της κρίσης, σχεδιασμένου να καλύπτει τις συναισθηματικές, ψυχικές, μαθησιακές, παιδαγωγικές και κοινωνικές ανάγκες τους και της δυνατότητας διορθωτικών σχέσεων και
- Στη παροχή εξειδικευμένων ψυχοκοινωνικών και ψυχοθεραπευτικών υπηρεσιών προς την οικογένεια των παιδιών με προτεραιότητα την ασφαλή επιστροφή τους στο φυσικό οικογενειακό τους περιβάλλον ή στη περίπτωση που αυτό δεν είναι δυνατό στην αναζήτηση εναλλακτικών σταθερών πλαισίων διαμονής και φροντίδας τους.
Το
έργο του Ξενώνα στοχεύει και διασφαλίζει το απόλυτο συμφέρον του
παιδιού, όπως διατυπώνεται στη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του
Παιδιού.
Πιο συγκεκριμένα ο Ξενώνας:
- Λειτουργεί ως Μονάδα Φροντίδας, Θεραπείας και Αντιμετώπισης κρίσεων μέσω της:
α) παροχής άμεσης παρέμβασης στην κρίση για την προστασία του βρέφους και του νηπίου,
β) παροχής ολοκληρωμένων υπηρεσιών διάγνωσης, αξιολόγησης του παιδιού, των γονέων, των αδελφών και της ευρύτερης οικογένειας
Καλύπτει
θεραπευτικά τις ανάγκες της καθημερινής ζωής, δημιουργικής απασχόλησης
και εκπαίδευσης του παιδιού και προσφέρει τη δυνατότητα βιωματικής
εμπειρίας ενός σταθερού δεσμού με το πρόσωπο φροντίδας (θεία SOS)
Παρέχει
όλες τις αναγκαίες θεραπείες ψυχικής υγείας για το παιδί και την
οικογένεια (κοινωνική εργασία, συμβουλευτική, οικογενειακή θεραπεία,
ψυχοκοινωνική υποστήριξη, ψυχιατρική παρακολούθηση και ψυχοθεραπευτική
αντιμετώπιση)
- Διατηρεί και υποστηρίζει τους δεσμούς και τις σχέσεις των παιδιών με τους γονείς τους και την ευρύτερη οικογένεια, με γνώμονα το συμφέρον του παιδιού
- Συνεργάζεται διασυνδετικά με τις διάφορες εμπλεκόμενες υπηρεσίες και θεσμούς που καλούνται να διαχειριστούν τις ανάγκες του κακοποιημένου/παραμελημένου παιδιού ( Εισαγγελίες Ανηλίκων, Κοινωνικές Υπηρεσίες, Φορείς Υγείας – Ψυχικής Υγείας, Δομές Προσχολικής Αγωγής κ.α.)
- Αναζητεί εναλλακτικά σταθερά πλαίσια διαμονής και φροντίδας των παιδιών σε περιπτώσεις που αντενδείκνυται η επιστροφή τους στην οικογένεια.
- Παρακολουθεί κι αξιολογεί την ποιότητα ζωής του παιδιού, για όσο διάστημα κρίνεται αναγκαίο μετά την επιστροφή στο οικογενειακό περιβάλλον ή την ένταξη σε άλλο.
Παιδαγωγικό Προσωπικό
Η
Ομάδα Προσωπικού αποτελείται από επαγγελματίες ψυχικής υγείας όλων των
ειδικοτήτων και των δύο φύλων και από προσωπικό 24ωρης φροντίδας (θείες
SOS). Οι παρακάτω ειδικότητες θεωρούνται απαραίτητες για τη σωστή
λειτουργία του Ξενώνα.
Κοινωνικός
Λειτουργός, Ψυχολόγος, Νηπιαγωγός, Βρεφονηπιοκόμος, Επισκέπτης Υγείας,
Παιδίατρος, Παιδοψυχίατρος, Κλινικός Ψυχολόγος, Νομικός Σύμβουλος,
Λογιστής και βοηθητικό προσωπικό. Η Ομάδα Προσωπικού ενδέχεται να
πλαισιώνεται και από άλλες ειδικότητες μετά από εισήγηση του
Επιστημονικού Υπευθύνου / Επιστημονικής Επιτροπής.
Οικοδέσποινα – Θεία SOS
Σημαντικός
επίσης είναι και ο ρόλος της οικοδέσποινας κυρίως όσον αφορά στην
οργάνωση της καθημερινής ζωής των νηπίων και των βρεφών καθώς και για τη
διαδικασία πρακτικών δεξιοτήτων(υγιεινή, ψώνια, μαγείρεμα κ.λπ).
Λειτουργεί συμπληρωματικά, στα πλαίσια του ρόλου της, στο παιδαγωγικό
έργο και συνεργάζεται με το επιστημονικό προσωπικό προς όφελος των
παιδιών.
Παράλληλες δράσεις
Στα
πλαίσια της πληρέστερης και όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικής
λειτουργίας ενός Ξενώνα αναλαμβάνονται πρωτοβουλίες για δράση στα εξής
πεδία:
Ενημέρωσης
των σχετικών υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας που ασχολούνται με παιδιά με
σκοπό να εξασφαλιστεί η καλύτερη δυνατή συνεργασία μαζί τους προς όφελος
των παιδιών
Έρευνα/προβολή.
Το ερευνητικό έργο, που εποπτεύεται από τον Επιστημονικό Υπεύθυνο,
πραγματοποιείται στο Ξενώνα και προϋποθέτει τη συμμετοχή των μελών της
Ομάδας Προσωπικού σε αυτό. Η ερευνητική δραστηριότητα μεριμνά πρώτιστα
για την προστασία του παιδιού και ασκείται σύμφωνα με τις βασικές αρχές
του κώδικα δεοντολογίας.
Η
επιστημονική δραστηριότητα του Ξενώνα περιλαμβάνει παρουσίαση του
θεωρητικού πλαισίου και των αποτελεσμάτων της πιλοτικής λειτουργίας του
στην επιστημονική κοινότητα (με ποιοτικά και ποσοτικά στοιχεία),
καταγραφή και παρουσίαση case studies κλινικών περιπτώσεων σε
επιστημονικά συνέδρια, δημοσιεύσεις κλπ.
Η
ανάγκη για τέτοιες δομές στην Ελλάδα είναι πολύ μεγάλη καθώς
υπολογίζεται ότι κακοποιούνται και παραμελούνται σοβαρά κάθε χρόνο
περίπου 28.000 παιδιά, εκ των οποίων 7.500 είναι κάτω των 5 ετών.